0
ประวัติศาสตร์
อำเภอพนมเดิมชื่อ อำเภอคลองชะอุ่น ขึ้นตรงกับเมืองนครศรีธรรมราช (ปัจจุบัน ม.1 ต.คลองชะอุ่น) ต่อมาเปลี่ยนเป็นอำเภอพนม ขึ้นตรงกับเมืองไชยา ต่อมาทางราชการได้ตั้งเมืองสุราษฎร์ธานีขึ้น และได้ลดฐานะอำเภอพนม เป็นกิ่งอำเภอพนม ตั้งอยู่ที่ ม.1 ตำบลพนม จนถึงปี 2514 ทางราชการได้ยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอพนม และย้ายที่ทำการกิ่งอำเภอเดิมมาตั้งที่ว่าการอำเภอใหม่ ซึ่งเป็นที่ทำการในปัจจุบัน ตั้งอยู่ที่กิโลเมตร 71 ถนนสาย สุราษฎร์ - ตะกั่วป่า
ทำเลที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอพนม ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัดสุราษฎร์ธานี ห่างจากตัวจังหวัด 84 กิโลเมตร มีเนื้อที่ประมาณ 1,160 ตารางกิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ จดอำเภอบ้านตาขุน และอำเภอคีรีรัฐนิคม
ทิศใต้ จดอำเภอทับปุด จังหวัดพังงา และอำเภอปลายพระยา จังหวัดกระบี่
ทิศตะวันออก จดอำเภอบ้านตาขุน และอำเภอเคียนซา
ทิศตะวันตก จดอำเภอคุระบุรี และอำเภอกะปง จังหวัดพังงา
ลักษณะภูมิประเทศ
พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ของอุทยานแห่งชาติถึง 2 แห่ง คือ อุทยานแห่งชาติเขาสก และอุทยานแห่งชาติคลองพนม ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปของอำเภอพนมเป็นภูเขาสูง โดยเฉพาะทางทิศตะวันตก มีกว่าร้อยละ 60 ของพื้นที่ทั้งหมด มีที่ราบเชิงเขาเพียงเล็กน้อย มีลักษณะเป็นลอนลูกฟูก เป็นต้นกำเนิดของลำคลอง 2 สาย ที่สำคัญ คือ คลองศกและคลองพนม ซึ่งไหลลงสู่แม่น้ำพุมดวงและแม่น้ำตาปี
ลักษณะภูมิอากาศ
ลักษณะภูมิอากาศลักษณะภูมิอากาศตอนเช้าของอำเภอพนมนั้นจะมีอากาศหนาวมีหมอกปกคลุมตลอดทั้งปีคล้ายลักษณะทางภาคเหนือของประเทศไทย จนกระทั่งหลัง 10.00 น. เป็นต้นไปอากาศจึงกลับสู่ภาวะปกติ ลักษณะภูมิอากาศแบบนี้เองจึงได้รับสมญานามว่า "เขาเสียบหมอก" แต่ลักษณะภูมิอากาศโดยทั่วไปจะมีลักษณะอากาศร้อนและอบอุ่น มี 2 ฤดู คือ ฤดูร้อนและฤดูฝน ฤดูร้อนจะร้อนอบอ้าว เริ่มตั้งแต่เดือนมกราคม-เดือนเมษายน ส่วนในฤดูฝน อากาศจะเย็น มีฝนตกและมีหมอกหนาแน่น
การปกครอง
การปกครองท้องที่แบ่งออกเป็น 6 ตำบล 56 หมู่บ้าน 11,320 หลังคาเรือน
การปกครองท้องถิ่น
- เทศบาล 2 แห่ง ได้แก่ เทศบาลตำบลตลองชะอุ่น เทศบาลพนม (ตำบลพนมบางส่วน/พังกาญจน์ทั้งหมด)
- องค์การบริหารส่วนตำบล 4 แห่ง ได้แก่ พนม ต้นยวน คลองศก พลูเถื่อน
โครงสร้างพื้นฐาน
การคมนาคม ถนนสายหลัก สาย 401 สุราษฎร์ - ตะกั่วป่า
การสื่อสาร ไปรษณีย์ โทรศัพท์ วิทยุสื่อสาร
การไฟฟ้า การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอำเภอบ้านตาขุน(รับผิดชอบ พนม ตาขุน คีรีรัฐนิคม)
การประปา การประปาภูมิภาคอำเภอบ้านตาขุน
เศรษฐกิจ
อาชีพ ประชากรส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรม ได้แก่ สวนยางพารา สวนผลไม้
การท่องเที่ยว อุทยานแห่งชาติเขาศก สถานที่ชมปลาวัดพนม น้ำผุเย็นบ้านถ้ำผึ้ง
สังคม
• การศึกษา
- โรงเรียนระดับประถม 23 โรงเรียน นักเรียน 2,293 คน
- ขยายโอกาส 7 โรงเรียน นักเรียน 685 คน
- มัธยม 1 โรงเรียน นักเรียน 792 คน
- เอกชน 2 โรงเรียน นักเรียน 1,993 คน
• ศาสนา
- จำนวนวัด/สำนักสงฆ์ 25 แห่ง พระสงฆ์ 28 รูป สามเณร 5 รูป
- จำนวนโบสถ์คริสต์ 1 แห่ง นักบวช/ผู้สอนศาสนา 18/4 คน
ทรัพยากรธรรมชาติ
• แหล่งน้ำ
อำเภอพนมมีแหล่งน้ำธรรมชาติที่สำคัญอยู่ 2 สาย คือ คลองศก และคลองพนม ซึ่งมีน้ำตลอดปี เหมาะสำหรับใช้เป็นแหล่งน้ำเพื่อการเกษตร
• ป่าไม้
โดยมีพื้นที่ของอำเภอพนมส่วนใหญ่เป็นที่สูงและภูเขาสลับซับซ้อน จึงอุดมไปด้วยป่าไม้และสัตว์ป่า ซึ่งทางราชการได้ตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติเขาศก เป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของอำเภอพนม